Ήθη & Έθιμα

ΚΡΑΨΙΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ» 1930-1933

Διήγηση  αειμνήστου Σπύρου Κ.Αγγέλη  (Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα «ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΗ» την 8/5/2012 με αντιγραφή, επιμέλεια παρουσίαση του Χρήστου Στεφ. Ευαγγέλου) Τα παλαιά χρόνια… τα πανηγύρια ήταν τόπος συνάντησης, συνεύρεσης των κατοίκων ενός χωριού, αλλά και με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών που έρχονταν στο τοπικό πανηγύρι. Πέρα όμως από την αλληλογνωριμία μεταξύ των κατοίκων μιας περιοχής, τα ΚΡΑΨΙΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ» 1930-1933

Ο ΓΙΟΥΚΟΣ

Ένα έθιμο, που έρχεται από πολύ παλιά, είναι τα προικιά και η έκθεσή τους πριν το γάμο. Προικιά  είναι το σύνολο των εσωρούχων, ρούχων, σεντονιών, υφασμάτων, πλεκτών, πετσετών, τραπεζομάντηλων και λοιπών αντικειμένων, που η νύφη έπαιρνε από το πατρικό της και που αποτελούσαν ένα από τα βασικότερα στοιχεία ενός γάμου. Η συγκέντρωσή τους ήταν δύσκολη Ο ΓΙΟΥΚΟΣ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΚΡΑΨΗΣ/ΗΠΕΙΡΟΥ – «ΤΑ ΣΠΑΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ» ή  «ΤΗΓΑΝΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΚΑ»

Ελάτε εδώ γειτόνισσεςΚαι εσείς γειτονοπούλες μου,Τα σπάργανα (*) να φτιάξουμεκαι το Χριστό ν’ αλλάξουμε… Στα πρώτα δίστιχα από τα  παραπάνω Ηπειρώτικα κάλαντα  που τα έλεγαν τα παιδιά την παραμονή των Χριστουγέννων στα χωριά μας, γίνεται αναφορά στα σπάργανα του Χριστού: (*)Σπάργανο (ετυμολογία) Ετυμολογικά προέρχεται από το αρχαίο ρήμα σπάργω = τυλίγω Το / σπάργανον,   επιμήκης και φαρδιά λωρίδα υφάσματος με την οποία περιτυλίγουν τα βρέφη, κν. φασκιά Τα σπάργανα του Χριστού ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΚΡΑΨΗΣ/ΗΠΕΙΡΟΥ – «ΤΑ ΣΠΑΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ» ή  «ΤΗΓΑΝΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΚΑ»

Τα λαζαρούδια ….

Γράφει ο Γιώργος Γιαννάκης Αυτές τις μέρες που ζυγώνει του Λαζάρου ο λογισμός πλανάται εκεί στο χωριό μου ψηλά στην Πίνδο που ετοιμαζόμασταν τα παιδιά για τα Λαζαρούδια.  Πρώτα πρώτα χωριζόμασταν ζευγάρια μετά διαλέγαμε ένα καλάθι και μετά σειρά έχει η κλάπα με τα κυπριά. Πέρναμε μια σανίδα ανοίγαμε τέσσερις τρύπες περνάγαμε την γούλι απο τον κύπρο Τα λαζαρούδια ….

Το έθιμο της «Τζαμάλας» 

Το Βράδυ της Κυριακής της Αποκριάς ανάβουν μία μεγάλη φωτιά  και στήνεται ένα ολονύκτιο πανηγύρι, μέχρι την Καθαρή  Δευτέρα γιατί η νύχτα της Αποκριάς, παραδοσιακά έχει τη δύναμη της φωτιάς .Μεγάλοι κορμοί δένδρων και κούτσουρα τοποθετούνται στο κέντρο της κάθε γειτονιάς μέσα σε κύκλο από ψιλή άμμο και διάμετρο τουλάχιστον 6 μέτρων. Οι φωτιές ανάβουν, μόλις δύσει <strong>Το έθιμο της «Τζαμάλας»</strong> 

ΤΑ ΛΑΖΑΡΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΒΑΞΙΑΣ 

ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ π.Νικόλαος Αλεξίου  Σαν ήρθε το δειλινό της Παρασκευής…Τα Λαζαρούδια έβαλαν τα χοντρά τους ρούχα, γιατί ο βοριάς φύσαγε δυνατά, (είναι βλέπεις κι αυτός αντίμαχος φέτος), πήραν στα χέρια το κασάρι και την τριχιά της βάβως που κουβάλαγε το ζαλίκι και κίνησαν για την δάφνη της Εκκλησιάς.Τι κι αν ήταν το κλαρί ψηλό, έκανε σκαλοπάτα <strong>ΤΑ ΛΑΖΑΡΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΒΑΞΙΑΣ</strong> 

ΗΠΕΙΡΏΤΙΚΟΣ ΓΆΜΟΣ